Những điều nên biết khi đến thăm đồng bào dân tộc thiểu số Sapa

Khi đến các bản làng:

Trên đường vào nhà dân tộc Hà Nhì, nếu bạn nhìn thấy một cánh cổng chào dựng tạm, phía trên buộc tua tủa những dao gỗ, kiếm gỗ, đầu cánh gà …thì đó là lúc trong làng đang tổ chức lễ cúng xua đuổi tà ma. Khi cúng, người Hà Nhì đặt các dấu hiệu kiêng kỵ cấm người lạ vào làng như buộc chùm lá xanh ở cột cao trên đường vào làng hoặc đan phên mắt cáo buộc vào đó xương hàm lợn, trâu, bò. Cả làng không ai đi làm cũng không cho người lạ vào làng. Nếu người lạ vô tình gồng gánh, đeo gùi, ba lô, che ô, đội nón vào làng thì sẽ bị phạt bằng cách nộp đủ số lễ vật để làm lại lễ cúng làng. Nhưng nếu trường hợp có việc bắt buộc phải vào làng, thì phải bỏ gồng gánh, bỏ gùi, ba lô,…xuống xách tay như vậy mới được giảm hoặc miễn phạt.

Mỗi bản đồng bào các dân tộc Sapa Lào Cai đều có khu rừng cấm, là khu rừng chung của cả làng,  thờ thế lực siêu nhiên. Nơi thờ cúng có thể ở gốc cây to, hòn đá lớn ở trong rừng. Mọi người trong bản đều tự nguyện bảo vệ rừng , không ai được phép tự tiện chặt phá, phóng uế, trai gái không được phép đến nơi đó tâm tình.

Khi vào thăm nhà Sapa

Trước khi vào thăm nhà đồng bào các dân tộc vùng cao Tây Bắc, các bạn cần quan sát thật kỹ, nếu như thấy ở trước cửa nhà, đầu cầu thang nhà họ có cắm hoặc treo một cành lá xanh, một cành gai hoặc cắm một tấm phên đan hình mắt cáo thì đó là dấu hiệu nhà đó không muốn người lạ vào.

Nhà người Hà Nhì có hai lớp cửa, thì khách lạ đến chỉ nên vào cửa thứ nhất. Nếu muốn vào cửa thứ hai thì phải được gia đình họ đồng ý. Nhà người Thái có đầu cầu thang, phụ nữ chỉ được lên cầu thang bên trái, không được lên cầu thang bên phải. Người Thái Đen, phụ nữ không được đến gian đầu ngồi nhà sàn -  nơi thờ tổ tiên.

Ở vùng cao Tây Bắc, bếp lửa vừa là nơi nấu nướng vừa là nơi tiếp khách, là nơi thiêng liêng thờ vua bếp và thần lửa. Do đó có rất nhiều những kiêng cấm liên quan đến bếp lửa, ngồi cạnh bếp lửa sưởi không được đặt chân lên hoặc làm xê địch hòn đá kê làm kiềng , vì theo quan niệm của một số dân tộc thiểu số, hòn đá này là nơi trú ngụ của thần lửa . Trong ngôi nhà đồng bào các dân tộc thiểu số cửa và cây cột là vị trí linh thiêng thờ thần cửa, thần cột cái. Vì vậy, bạn không nên ngồi bậu cửa hoặc treo mũ nón và tựa lưng vào cột cái.

Giao tiếp sinh hoạt hàng ngày

Chào hỏi: Khi đi đường hay đến nhà, khách du lịch cần chủ động chào hỏi bằng thái độ chân thành, nở nụ cười thật tươi, biểu hiện hơi nghiêng đầu sẽ xóa đi mặc cảm bất đồng ngôn ngữ. Khi chia tay không cần nói lời tạm biệt, chỉ cần bắt, hẹn gặp lại nhưng luôn nở nụ cười. Không được xoa tay lên đầu trẻ em người Dao đỏ, H’ Mông vì theo quan niệm của họ, hồn người trú ngụ ở đầu, nếu người lạ sờ vào sẽ hồn hoảng sợ bỏ trốn, làm cho trẻ hay bị ốm đau.

Khi ăn uống: Quý khách đi du lịch Sapa, trước khi ăn uống cần kiên trì nghe gia chủ họ tiến hành các nghi lễ mời tổ tiên, chúc tụng những điều tốt lành trước. Các bạn không được rót rượu trước, không gắp thức ăn trước, khi ăn uống xong tuyệt đối không úp chén bát xuống mâm.

Khi ngủ: Không nằm ngủ dọc theo đòn nóc nhà. Mỗi căn nhà của đồng bào dân tộc thiểu số Sapa đều có chỗ ngủ dành riêng cho khách, nên cần tuân theo sự bố trí của gia chủ, không nằm để chân về phía bàn thờ, hay có một số nơi thì kiêng không mắc màn trắng.

Trên đây là một số điều kiêng kị mà khi đi du lịch Sapa bạn nên biết để tránh khỏi, không phạm vào những điều cấm đó.